• نویسنده
• 4 نظر
• 1232 بازدید

داوری یکی از راهکارهای قانون گذار برای حل و فصل اختلافات است و طرفین قرارداد می‌توانند در قرارداد خود قید کنند که حل اختلافات را توسط داور انجام دهند. بدین صورت می‌توانند به منظور حل اختلافات احتمالی پس از عقد قرارداد، به جای دادگاه به فر داور مراجعه و برای رسیدگی و حل و فصل آن اقدام کنند. در صورتی که داور موردنظر برخلاف قانون رای دهد، دعوی ابطال رأی داور مطرح می شود. ابطال رای داوری یکی از دعاوی مهم در دادگاه‌های حقوقی به شمار می‌رود که شرایط و آثار آن مورد بحث بسیاری از کارشناسان و حقوقدانان قرار می‌گیرد. توصیه می‌کنیم به منظور کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص تا پایان مطلب با ما همراه باشید. شما می توانید در این خصوص از وکیل دیوان عدالت اداری کمک بگیرید. به طور کلی در خصوص داوری می توان گفت که:

ابطال رأی داور

بهترین روش برای حل و فصل دعاوی و اختلافات و همچنین گفت‌وگوی مسالمت آمیز، مراجعه به یک داور یا میانجی‌گر است. در قانون نیز این موضوع بیان شده است و نهاد داوری را برای حل مشکلات و اختلافات ناشی از قرارداد، پیش‌بینی کرده است. بر اساس این رویه، افرادی که صلاحیت اقامه دعوا را داشته باشند، می‌توانند برای حل اختلافات خود، به یک یا چند داور مراجعه کنند که در اینجا به فرد داور اصطلاحا داور مرضی‌الطرفین می‌گویند.

داور مرضی‌الطرفین وظیفه دارد تا در مورد اختلاف به وجود آمده قضاوت کند و رای مقتضی را صادر نماید. در مواقعی پیش می‌آید که رای داور، بر مبنای قانون نبوده و طرفین برای ابطال آن اقدام می‌کنند. امکان ابطال رأی داور در قانون پیش‌بینی شده است و تنها در صورتی امکان‌پذیر است که شرایط قانونی آن وجود داشته باشد و مراحل آن بر طبق این امر انجام شود.

دعاوی حقوقی عمدتا امکان ارجاع امر به داور دارای پروانه داوری وجود دارد و تنها در برخی از موارد مانند وقف، تولیت، نسب، طلاق، اصل نکاح و فسخ آن و ورشکستگی این امکان وجود ندارد. البته در صورتی که طرفین قرارداد، قید کرده باشند که در صورت بروز اختلاف در حدود قرارداد، مشکل را به داور ارجاع دهند، این امر برای طرفین لازم‌الاتباع است. همچنین دادگاه نیز تنها در صورتی حق ورود به مسئله را دارد که داور از صدور رای استنکاف ورزد و یا موارد ابطال رأی داوری وجود داشته باشد. در صورتی که درخواست ابطال رای داوری داشتید، بهتر است از بهترین وکیل شمال تهران، مشاوره دریافت نمایید.

شرایط ابطال رأی داور

از جمله شرایط ابطال رأی داور می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• عدم صلاحیت داور

در صورتی که داور صلاحیت لازم برای صدور رأی را نداشته باشد، رأی داوری، امکان باطل شدن را خواهد داشت.

• تجاوز به موضوع داوری

در صورتی که موضوع ارجاع شده با داور، خارج از امورات وی باشد و به نوعی صلاحیت لازم را نداشته باشد، رأی داوری، امکان باطل شدن را خواهد داشت.

• نقض فرآیند داوری

در صورتی که روند فرآیند داوری نقض شود و این موضوع بر عدالت و صحت رأی داوری تاثیری داشته باشد، رای داوری ممکن است ابطال شود.

• تبعیض و تعارض منافع

در صورتی که داور مدنظر در اعمال رأی خود، تبعیضی را انجام دهد یا درگیر منافع شخصی باشد و این موضوع بر رای داوری تاثیر منفی وارد کند، رأی داوری، امکان باطل شدن را خواهد داشت.

• نقض قوانین و ضوابط مربوطه

در صورتی که داور در صدور رأی خود، قوانین و ضوابط مربوطه را نقض کند، رأی داوری، امکان باطل شدن را خواهد داشت. به طور کلی در خصوص داوری می توان گفت که:

در جایی که رسیدگی های قضایی در بهترین حالت خود امکان اعتراض را دارد، نبایستی نگاه به داوری چنان افراطی باشد که آن را نتوانیم در خور نقض و یا تعدیل بدانیم. بدین لحاظ قانونگذار نیز در مواردی امکان نقض رأی داوری را با عنوان ابطال رأی داوری پیش بینی نموده است.

اعتراض به ابطال رأی داور 

همانطور که اشاره کردیم، زمانی که یکی از طرفین دعوا در مورد نحوه ابطال رأی داوری از دادگاه تقاضای صدور رای در خصوص ابطال رأی داور را داشته باشد، دادگاه می‌تواند پس از رسیدگی به پرونده، حکم به ابطال رای داور را بدهد. در برخی موارد ممکن است که طرف دیگر دعوا به این درخواست و به رأی صادره در این خصوص اعتراض داشته باشد. در چنین شرایطی، فرد معترض می‌تواند اعتراض خود را به آرای صادره از دادگاه با استفاده از یکی از طرق بسته به مرحله رسیدگی مانند واخواهی، تجدید نظرخواهی و اعاده دادرسی اعلام کند.

فرد معترض برای اعتراض به ابطال رأی داوری لازم است تا مراحل زیر را دنبال کند:

1-تشکیل حساب کاربری ثنا

2- تنظیم دادخواست و لایحه اعتراض خود

3- مراجعه به یکی از دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی

4- اقدام برای اعتراض در مهلت‌های مقرر

آثار ابطال رای داوری

پس از اینکه دادگاه، حکم بر ابطال رأی داور دهد، آثاری بر طرفین دعوا وارد می‎‌شود که عبارتند از:

• رأی داور در صورت قطعی شدن حکم دادگاه، بی‌اثر و متوقف می‌شود.
• اجرای رأی داور به درخواست شخصی که متضرر شده و به دستور دادگاه، در مواردی که اجرا کردن آن باعث ایجاد ضرر به یکی از طرفین گردد، متوقف می‌شود.

نمونه دادخواست ابطال رای داوری

در صورتی که یکی از طرفین بخواهد پس از ارجاع دعوا به داور، نسبت به رأی داور اعتراض کند و ابطال آن را از دادگاه تقاضا نماید، لازم است تا با ثبت دادخواست مربوط به این موضوع این امر را انجام دهد. در این بخش می‌توانید یک نمونه دادخواست ابطال رأی داور را مشاهده کنید:

خواهان: (نام، نام خانوادگی، آدرس)

خوانده: (نام، نام خانوادگی، آدرس)

خواسته: ابطال رای داوری

دلایل و منضمات: مواردی از قبیل (رای صادره از سوی داور، قرارداد، اظهارنامه، گواهی عدم حضور در دفترخانه)

ریاست محترم دادگاه (نام دادگاه موردنظر)

با سلام

اینجانب (نام و نام خانوادگی)، فرزند (نام پدر)، در مورخ (تاریخ دعوا)، با خوانده محترم دعوا، قرارداد فروش یک ملک، به آدرس (آدرس ملک) با پلاک ثبتی (شماره پلاک) را منعقد نموده و در قبال …….تومان ثمن معامله، ملک خود را به ایشان فروختم. در شروط ضمن عقد، مبلغ ……تومان، روزانه، بابت وجه التزام عدم تنظیم سند رسمی و عدم حضور در دفترخانه، تعیین گردید و تاریخ مراجعه به دفترخانه نیز مورخ …/…./…. تعیین شد و قرار را بر این گذاشتیم که هر دو، در تاریخ مورد توافق، راس ساعت 11 صبح در دفترخانه شماره ……… واقع در ………….، برای انتقال سند رسمی به نام ایشان، حاضر شویم.

در تاریخ مورد توافق، اینجانب، راس ساعت 11، در دفترخانه، حاضر شدم و تا پایان ساعت اداری نیز منتظر خوانده محترم ماندم، لکن ایشان، تشریف نیاوردند و در این خصوص، برگه عدم حضور در دفترخانه نیز موجود است. مجددا، پیرو ارسال اظهارنامه قضایی الکترونیک، از ایشان خواستم تا در مورخ …/…/… در دفترخانه، برای انتقال سند رسمی حاضر شوند، لکن ایشان، وقعی ننموند و طی اظهارنامه‌ای، از بنده، مطالبه وجه التزام تاخیر در انتقال سند رسمی را خواستار شدند که بنده، پرداخت آن را با توجه به عدم تقصیر در تاخیر انتقال سند رسمی، نپذیرفتم.

با توجه به اینکه بنده و ایشان، در مبایعه‌نامه خود، توافق کرده بودیم که اختلافات احتمالی بعدی در قرارداد فی مابین را به داور مرضی‌الطرفین، جناب آقای……، ارجاع دهیم؛ ایشان به داور، مراجعه کرده و مطالبه وجه التزام مندرج در قرارداد را بابت تاخیر اینجانب در انتقال سند رسمی، خواستار شدند و داور نیز علی رغم دفاعیات بنده و ارائه گواهی عدم حضور ایشان در دفترخانه، رای به محکومیت اینجانب به پرداخت وجه التزام داده‌اند که برخلاف قانون و حق است. لذا به موجب این دادخواست، ابطال رای داور از آن مرجع محترم، مستدعی است. برای نوشتن یک دادخواست صحیح مناسب است که از بهترین وکیل تهران مشاوره دریافت نمایید.

چگونگی ابطال رای داور

پس از بررسی امکان، شرایط و موارد ابطال رای داوری، در این بخش از مقاله قصد داریم نحوه ابطال رای داوری را توضیح دهیم و مدت زمان اعتراض به رای داوری برای اشخاص مقیم ایران و خارج از ایران را بیان کنیم.

در صورتی که شرایط و موارد ابطال رای داوری وجود داشته باشد، هر یک از طرفین می‌توانند ظرف مدت بیست روز (برای ساکنین ایران) یا دو ماه (برای ساکنین خارج از ایران) پس از ابلاغ رای داور، از دادگاه حکم به بطلان رای داور را درخواست کنند.

صدور حکم ابطال رای داور از طریق دادگاه و به عبارتی نحوه ابطال رای داوری، با ثبت دادخواست از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی انجام می‌شود. ممکن است در این خصوص با ابطال اجرایه همراه خواهد بود.

برای ثبت دادخواست، ابتدا لازم است خواهان با مراجعه حضوری به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا از طریق آدرس اینترنتی sana.adliran.ir در سامانه ثنا ثبت نام کرده و احراز هویت نماید. سپس دادخواستی که قصد ثبت آن را دارد را با کمک یک وکیل یا شخصاً تنظیم کرده و فایل ورد یا پی‌دی‌اف آن را بر روی تلفن یا فلش ذخیره کند.

پس از تشکیل حساب کاربری در سامانه ثنا، خواهان می‌تواند دادخواست خود را تنظیم، ثبت و از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به دادگاه صالح ارسال کند. دادگاه پس از بررسی موضوع، در صورتی که یکی از موارد ابطال رای داوری که در بخش قبلی ذکر شد را احراز کند، حکم به بطلان رای داوری صادر خواهد کرد.

مراحل اعتراض به رای داور

1. حق اعتراض به رای داور:
– طبق قانون، طرفین می توانند در موارد محدودی به رای داور اعتراض کنند.
– مواردی مانند تجاوز داور از حدود اختیارات، نقض قواعد آمره، فقدان صلاحیت داور قابل اعتراض است.

2. فرایند اعتراض:
– طرف معترض باید ظرف مهلت قانونی (معمولا 20 روز) به دادگاه صالح مراجعه و دادخواست اعتراض را تقدیم کند.
– دادگاه پس از رسیدگی، رای داور را تأیید یا ابطال می کند.

3. آثار اعتراض:
– در صورت پذیرش اعتراض، رای داور ابطال و پرونده برای صدور رای جدید به همان یا داور دیگری ارجاع می شود.
– در صورت رد اعتراض، رای داور قطعی و الزام آور خواهد بود.

4. محدودیت ها:
– اعتراض فقط در موارد محدود و قانونی امکان پذیر است و دادگاه نمی تواند به موضوع اصلی ورود کند.
– اعتراض مانع اجرای بلافاصله رای داوری نیست مگر در موارد خاص. در خصوص شکایت کارگر از کارفا نیز می توان به داوری مراجعه کرد.

در مجموع، اعتراض به رای داور در چارچوب قانونی امکان پذیر است اما محدودیت هایی نیز دارد که باید مد نظر قرار گیرد.

نکته مهم در خصوص ابطال رای داور

بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی ایران، دلایل ابطال رای داور محدود به موارد خاصی مانند عدم صلاحیت داور، نقص در تشکیل هیأت داوری، تجاوز داور از حدود اختیارات، نقض اصول دادرسی عادلانه و مغایرت رای با نظم عمومی است. طرف متضرر باید ظرف مهلت قانونی (معمولاً 3 ماه) از ابلاغ رای داور، درخواست ابطال را به دادگاه صالح ارائه نماید. در صورت ابطال رای داور توسط دادگاه، پرونده جهت رسیدگی مجدد به هیأت داوری ارجاع می‌شود یا دادگاه خود به موضوع رسیدگی می‌کند. در برخی موارد، داور می‌تواند رای صادره را اصلاح کند که این امر می‌تواند از ابطال رای جلوگیری نماید.در مجموع، شناخت دقیق دلایل ابطال رای داور و رعایت فرایند و مهلت‌های قانونی از سوی متقاضی ابطال رای داور، بسیار حائز اهمیت است. به همین منظور، آگاهی از قوانین و مقررات مرتبط با داوری و ابطال رای داور می‌تواند در حفظ حقوق طرفین مؤثر باشد.

سخن پایانی

در این مقاله سعی کردیم تا نکات مهمی را در رابطه با ابطال رأی داور و شرایط و آثار مهم آن مطرح کنیم. در صورتی که به عنوان خواهان و یا خوانده در این دعوی قرار دارید، با توجه به تخصصی بودن دعوای ابطال رأی داوری توصیه می‎کنیم که از وکلای تخصصی کمک بگیرید. وکیل خبره به دلیل تجربه بالا و داشتن وکلای زبده در این امر می‌تواند شما را در این راستا کمک کند. همچنین می‌توانید برای دریافت مشاوره با کارشناسان و وکلای وکیل خبره با ما در تماس باشید. و یا از وکیل غرب تهران مشاوره دریافت کنید.

سوالات متداول

1-منظور از ابطال رأی داور چیست؟

مقصود از ابطال رأی داوری این است که طرفین یک قرارداد و یا یکی از اصحاب دعوا بخواهند بخشی از رای داور یا تمام آن را ملغی کنند و رای جدید به عنوان جایگزین آن صادر شود.

2- برای ابطال رأی داوری چه شرایطی لازم است؟

از جمله شرایط ابطال رای داوری می‌توان به عدم صلاحیت داور، تجاوز به موضوع داوری، نقش فرآیند داوری، تبعیض و تعارض منافع و نقض قوانین و ضوابط مربوطه اشاره کرد.

3- مدت زمان اعتراض به رای داوری چقدر هست؟

رای داوری قطعی و غیر قابل اعتراض است ولی در صورتی که برخلاف قانون صادر شده باشد، دعوای ابطال رای داوری تا 20 روز پس از ابلاغ رای داوری قابل طرح است.

4- ابطال رأی داور چه آثاری به دنبال خواهد داشت؟

پس از حکم بر ابطال رای داوری توسط دادگاه، رای داور بی‌اثر و متوقف می‌شود و همچنین اجرای رای داور در مواردی که اجرای آن بر منافع فرد درخواست‌کننده، ضرری برساند، با درخواست وی متوقف می‌گردد.

نویسنده

administrator