- نویسنده
- 6 نظر
- 1208 بازدید
عقد یک توافق الزام آور میان دو یا چند شخص است و آثاری حقوقی نیز به دنبال خواهد داشت. در برخی موارد پس از به هم خوردن عقد و معامله، فروشنده نسبت به ثمن معامله اقدام نمیکند. استرداد ثمن معامله به نوعی طرح دعوی برای پس گرفتن مبلغ قرارداد استرداد ثمن شناخته میشود و زمانی که قرارداد بین دو طرف به هر دلیل مشخص یا نامشخصی به اتمام برسد، کاربرد دارد. در دعوی استرداد ثمن، طرفین قرارداد موظف به انجام تعهدات خود هستند و در صورت فسخ قرارداد، ثمن و یا مبلغ آن باید به فروشنده پرداخت شود. وکیل خبره توصیه میکند به منظور کسب اطلاعات بیشتر تا پایان مطلب با ما همراه باشید. همچنین می توانید از وکیل غرب تهران نیز مشاوره دریافت کنید.
ثمن معامله چیست؟
پیش از تعریف ثمن معامله، توضیحی در رابطه با یکی از انواع عقود به نام عقود معوض میپردازیم. بر طبق قانون مدنی، برخی از عقود و قراردادها با نام معوض شناخته میشوند که در این عقود، طرفین مالی را بین خود رد و بدل میکنند و در ازای آن بهائی پرداخت میگردد. عقد بیع یا همان خرید و فروش یکی از مرسومترین عقود معرض است که اغلب فروشنده در ازای دریافت مبلغی، مالی را به خریدار انتقال میدهد.
به بها یا ما به ازایی که در عقود معوض مانند بیع، از طرف خریدار به فروشنده انتقال داده میشود، ثمن معامله میگویند که در مقابل آن مبیع یا همان مال فروخته شده قرار دارد. بنابراین، ما به ازا بها، مبلغ، قیمت و یا پولی که از سوی یکی از طرفین قرارداد به دیگری پرداخت میشود، ثمن معامله میگویند. دقت داشته باشید که ثمن معامله برابر با مقدار ارزش مال مورد معامله است.
در اینجای مطلب از شما دعوت می کنیم مطلب تاخیر تادیه را بخوانید.
منظور از استرداد ثمن معامله چیست؟
زمانی که عقد بیع به نحو صحیح و قانونی به وقوع میپیوندد، خریدار به عنوان مالک مبیع و فروشنده به عنوان مالک ثمن شناخته میشوند. این انتقال مالکیت در نتیجه بیع معتبر شکل میگیرد و اگر بیع به هر دلیلی منحل شود، هر یک از مبیع و ثمن باید به مالک پیش از عقد بازگردانده شوند. در صورتی که فروشنده از استرداد ثمن بر خریدار خودداری کند، خریدار میتواند با تقدیم دادخواست استرداد ثمن معامله الزام او را از دادگاه درخواست نماید.
بنابراین استرداد ثمن به معنای بازگرداندن بهای مال مورد معامله به خریدار و دعوی استرداد ثمن به طرح دعوی برای بازپسگیری مبلغ قرارداد میگویند. زمانی که قرارداد بین طرفین آن به هر دلیلی خاتمه یابد، کاربرد خواهد داشت.
لازم به ذکر است که براساس ماده ۵۲۲ قانون آئین دادرسی مدنی در صورت فسخ قرارداد و عدم پیشبینی نحوه جبران خسارت در شروط قرارداد، خواهان میتواند نسبت به مطالبه خسارت تأخیر تادیه از تاریخ مطالبه اقدام کند.
شما برای اینکه بتوانید استرداد ثمن معامله را به نتیجه برسانید، لازم است تا مدارکی را همراه داشته باشید که عبارتنداز:
- تصویر مصدق سند عادی
- تصویر مصدق سند رسمی
- کارت ملی جهت احراز هویت
در صورتی که مدارک فوق را در اختیار ندارید، میتوانید از مدارک زیر برای اقامه دعوا استفاده کنید:
- استماع شهادت شهود و مطلعین
- درخواست جلب نظر کارشناس
- درخواست استعلام
- شماره پرونده استنادی
- معاینه محلی
- تحقیقات محلی
- اتیان سوگند و سایر دلایل و منضمات
ماده قانونی استرداد ثمن معامله
براساس ماده 391، در صورتی که پس از دریافت ثمن، مبیع به طور کل و یا به طور جزء مستحق للغیر باشد، باید ضامن بوده و ثمن را بازگرداند. اگر مشتری از وجود فساد آگاه نباشد و نتواند غرامت وارده بر مشتری را پرداخت کند، با توجه به اینکه ثمن در اختیار بایع است، در صورت کاهش یافتن ارزش ثمن و در صورت اثبات آن، بایع باید آن را جبران نماید. ماده 362 قانون مدنی میگوید که در صورت وقوع بیع، مشتری مالک مبیع و بایع نیز مالک ثمن خواهد بود.
شرایط دعوای استرداد ثمن معامله
برای به نتیجه رسیدن دعوای استرداد ثمن معامله لازم است تا بیاعتباری بیع سابق برای دادگاه محرز شود. در صورتی که شکی در این امر وجود داشته باشد، خواهان لازم است تا پیش از تقدیم دادخواست استرداد ثمن، برای اعلام بی اعتباری قرارداد طرح دعوا کند. این دعوا میتواند تایید بطلان، تایید انفساخ، تنفیذ فسخ یا تنفیذ اقاله باشد. در حالت کلی دادگاه با احراز شرایط زیر می تواند نسبت به پذیرش دعوی استرداد ثمن اقدام کند:
- 1.اثبات وقوع عقد
- 2.اثبات انحلال قرارداد بنا به جهاتی از جمله طرح دعوای فسخ قرارداد، تائید انفساخ، ابطال قرارداد و اقاله قرارداد به عنوان مبنای اولیه قبول دعوا ضرورت دارد.
- 3.اثبات پرداخت ثمن معامله
توصیه میکنیم برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص شرایط دعوای استرداد ثمن معامله با آقای محمد عطاریان ارتباط برقرار کنید.شما می توانید در این خصوص از بهترین وکیل حقوقی در تهران کمک بگیرید.
قبل از بررسی نکات استراد ثمن معامله، پیشنهاد می کنیم به مقاله بهترین وکیل ثبتی سری بزنید.
نکات مهم در مورد استرداد ثمن معامله
در دعاوی استرداد ثمن معامله لازم است تا به یکسری نکات توجه داشته باشید که در ادامه با برخی از این موارد آشنا میشوید.
- در صورتی که در معامله، ثمن معامله چیزی به غیر از وجه نقد باشد، فروشنده یا بایع باید عین آن را به خریدار پرداخت کند. حتی اگر مال موردنظر تلف شده باشد، وی باید نسبت به پرداخت ثمن معامله اقدام نماید.
- در صورتی که وکیل شما پس از دریافت مال از فروشنده، آن را به شما پس ندهد، به نوعی خیانت در امانت کرده است و شما میتوانید نسبت به طرح دادخواست مطالبه وجه از طرف فروشنده اقدام کنید.
- در هنگام طرح دعوی استرداد ثمن، حتما باید دادخواست تایید فسخ یا بطلان را همزمان انجام دهید.
- توجه داشته باشید که دادخواست فسخ قرارداد یا معامله باید زودتر و یا همزمان با دادخواست استرداد ثمن انجام شود. در صورتی که دادخواست استرداد پیش از فسخ به نتیجه برسد، دادخواست قابلیت استماع نخواهد داشت.
- در صورتی که مال یا ملکی مستحق للغیر شناخته شود، خریدار میتواند نسبت به جبران خسارت مال در کنار اصل مال اقدام کند. البته این مهم در صورتی قابل اجراست که خریدار از فساد در معامله آگاه نباشد. و یا به طور کلی این موضوع می تواند به تحویل مبیع منجر شود.
رأی وحدت رویه شماره ۸۱۱ ـ ۱۴۰۰/۴/۱ هیأت عمومی دیوان عالی کشور
با عنایت به مواد ۳۹۰ و ۳۹۱ قانون مدنی، در موارد مستحقللغیر در آمدن مبیع و جهل خریدار به وجود فساد، همانگونه که در رأی وحدت رویه شماره ۷۳۳ مورخ ۱۳۹۳/۷/۱۵ هیأت عمومی دیوان عالی کشور نیز بیان شده است، فروشنده باید از عهده غرامات وارده به خریدار از جمله کاهش ارزش ثمن، برآید. هرگاه ثمن وجه رایج کشور باشد، دادگاه میزان غرامت را مطابق عمومات قانونی مربوط به نحوه جبران خسارات از جمله صدر ماده ۳ قانون مسئولیت مدنی مصوب ۱۳۳۹، عنداللزوم با ارجاع امر به کارشناس و بر اساس میزان افزایش قیمت (تورم) اموالی که از نظر نوع و اوصاف مشابه همان مبیع هستند، تعیین میکند و موضوع از شمول ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب ۱۳۷۹ خارج است. بنا به مراتب، رأی شعبه دوم دادگاه تجدیدنظر استان کردستان تا حدی که با این نظر انطباق دارد به اکثریت آراء صحیح و قانونی تشخیص داده میشود. این رأی طبق ماده ۴۷۱ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ با اصلاحات و الحاقات بعدی، در موارد مشابه برای شعب دیوان عالی کشور، دادگاهها و سایر مراجع، اعم از قضایی و غیر آن لازمالاتباع است.
مهم ترین ویژگی استرداد ثمن معامله چیست؟
1. علت استرداد: مهمترین ویژگی استرداد ثمن، علت و دلیل آن است. استرداد ممکن است به دلیل فسخ معامله، اجرای حق خیار، عدم انطباق کالا با شرایط قرارداد و موارد مشابه باشد.
2. مهلت استرداد: معمولاً برای استرداد ثمن، مهلت مشخصی در قرارداد یا قانون تعیین شده است. این مهلت ممکن است متفاوت باشد و بر اساس نوع معامله یا شرایط خاص تعیین شود.
3. نحوه استرداد: اینکه ثمن معامله به چه شکل و در چه زمانی مسترد میشود، از دیگر ویژگیهای مهم آن است. میتواند به صورت نقدی، تهاتری یا به شکل دیگری باشد.
4. کسر و کسورات: در برخی موارد ممکن است قسمتی از ثمن به دلیل هزینهها، خسارات یا سایر موارد کسر شود و به متقاضی استرداد پرداخت گردد.
5. مستندات و شرایط: ارائه مستندات خاص و رعایت شرایط خاص برای استرداد ثمن، از دیگر ویژگیهای آن است که باید رعایت شود.
در مجموع، این ویژگیها بر فرایند و نحوه استرداد ثمن معامله تأثیرگذار است و باید در هر مورد خاص مد نظر قرار گیرد.همچنین شما می توانید از طریق چک صیادی، استرداد ثمن معامله را نیز دریافت کنید.
نکات حقوقی مربوط به استرداد ثمن معامله
1. دلایل استرداد ثمن معامله:
– عدم انتقال مالکیت به خریدار
– عدم تحویل مبیع (کالا یا ملک) به خریدار
– ابطال معامله به دلیل اشکال در اساس معامله مثل اهلیت طرفین یا سبب معامله
2. شرایط استرداد ثمن معامله:
– خریدار باید ثمن معامله را به فروشنده باز پس دهد
– اگر خریدار بخشی از ثمن را پرداخت کرده باشد، فقط همان بخش باید بازپس داده شود
– زمان استرداد: بلافاصله پس از ابطال معامله
3. نحوه استرداد:
– نقدی: مبلغ کامل به خریدار بازگردانده می شود
– غیرنقدی: اگر ثمن به صورت غیرنقدی (مثل معاوضه) پرداخت شده باشد، باید به همان حالت اولیه برگردانده شود
4. آثار حقوقی استرداد ثمن:
– فروشنده باید کالا/ملک را به حالت اولیه بازگرداند
– خریدار هم باید ثمن را به فروشنده بازپس دهد
سخن پایانی
همانطور که مشاهده کردید، انجام معامله در خرید و فروش از اهمیت بالایی برخوردار است. در بسیاری از موارد پیش آمده که فرد به دلایلی معامله را فسخ کند و درخواست دریافت ثمن را داشته باشد. وی میتواند برای این کار به دادگاه مراجعه کند و درخواست خود را ارائه نماید. بدین منظور لازم است تا با شرایط استرداد ثمن معامله و ماهیت آن آشنایی داشته باشد. شما میتوانید برای مشاوره در این زمینه و کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان و مشاوران وکیل خبره که از بهترین وکلای تهران هستند، در ارتباط باشید.
سوالات رایج
1.مفهوم ثمن معامله چیست؟
یکی از پر کاربردترین عقود معوض، عقد بیع یا همان خرید و فروش است که معمولا فروشنده در این عقد در ازای دریافت مبلغی مالی را به خریدار منتقل میکند.
2. استرداد ثمن معامله در چه صورتی انجام می شود؟
در صورتی که فروشنده از استرداد ثمن بر خریدار خودداری کند، خریدار میتواند با تقدیم دادخواست استرداد ثمن معامله الزام او را از دادگاه درخواست نماید.
3.آیا از وکلای بالا می توان در خصوص دریافت ثمن معامله مشاوره دریافت نمود؟
بله شما می توانید از وکلای بالا جهت راهنمایی و دریافت مشاوره حقوقی کمک لازم را اخذ کنید.
زهره افکاری
سلام ثمن قولنامه رو هم میشه استرداد کرد؟
VakileKhebreh
با سلام
بله امکان پذیر است
روزبه
سلام اگر ثمن معامله پول نباشه، میشه دریافت کرد؟
VakileKhebreh
با سلام
سوال مبهم است
ارشیا
برای اینکه بعد از فسخ معامله نیازی به عودت ثمن نباشه حتما لازمه که این مورد تو قرارداد آورده شده باشه و به امضای هر دو طرف رسیده باشه یا اینکه با شهادت شهود هم امکان پذیره؟
VakileKhebreh
با سلام
بهتر است که در قرارداد قید و به توافق دو طرف برسد. ولی با شهادت شهود هم قابل اثبات است. البته کمی مشکل ساز خواهد شد.