فک رهن چیست؟ + قوانین فک رهن

  • حقوقی
فک رهن

فک رهن چیست؟ آیا فک رهن انواع مختلفی دارد؟ فک رهن چقدر طول می‌کشد؟ معاملات ممکن است در عین راحتی و سادگی که دارند، دردسرهای حقوقی زیادی را به همراه داشته باشند. زیرا فروشنده می‌تواند ملک موردنظر را از طریق قولنامه به چندین نفر بفروشد و از این طریق اقدام به کلاهبرداری کند. یکی از مواردی که در این خصوص مطرح می‌شود، دعاوی فک رهن است که پیچیدگی‌های خود را دارد و برای ورود به آن لازم است تا در رابطه با آن اطلاعاتی داشته باشید. برای این کار می توانید از وکیل ملکی کمک بگیرید.

به صورت کلی اگر طلبکار نسبت به بازگرداندن مال خودداری کند، بدهکار می‌تواند الزام به فک رهن را به دادگاه ارائه دهد. در این مقاله به توضیح بیشتر این موضوع می‌پردازیم و وکیل خبره توصیه می‌کند که برای کسب اطلاعات بیشتر تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.

فک رهن

فک رهن چیست؟

پیش از بررسی فک رهن توضیح کوتاهی در رابطه با رهن می‌دهیم. در قانون کشور آمده است که به قراردادی که به موجب آن مدیون مالی را برای وثیقه به داین می‌دهد، رهن می‌گویند. در واقع اگر شخصی، یک بدهی یا دین بر دیگری داشته باشد، مدیون یا بدهکار، مالی را به عنوان وثیقه در اختیار طلبکار یا داین قرار می‌دهد تا در صورتی که بدهکار نتوانست طلب خود را پرداخت کند، طلبکار بتواند از مال وثیقه‌ای طلب خود را بردارد.در رابطه با فک رهن باید بگوییم که فک به معنای آزاد کردن است و فک رهن در اصطلاح حقوقی و فقهی به این معناست که مالی از حالت رهن و وثیقه خارج شود و به نوعی مال آزاد محسوب گردد. فک رهن در مواقعی صورت می‌گیرد که بدهکار، طلب خود را پرداخت کرده باشد. شما می توانید در این خصوص از وکیل خلع ید کمک بگیرید.

موارد فک رهن چیست

قانون در رابطه با فک رهن صراحتا صحبت نکرده است و موارد مختلفی برای فک رهن وجود دارد که با مراجعه به منبع قانونی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • زمانی که بدهکار، طلب خود را پرداخت کند و به نوعی اداء دین عقد رهن فک می‌شود.
  • زمانی که هر دو طرف قرارداد اقدام به فسخ عقد رهن کنند و تایید فسخ قرارداد را داشته باشند.
  • هنگامی که قرارداد رهن از طرف رهن‌گیرنده فسخ شود.
  • هنگامی که مال مورد رهن به دلایلی مثل آفت به طور کلی از بین برود.
  • زمانی که ذمه رهن‌دهنده به دلایلی مانند ابراء از بری شود.

انواع فک رهن

از انواع فک رهن می‌توان به سپرده‌گذاری و تسویه حساب کامل اشاره کرد که در ادامه به این موارد می‌پردازیم.

  • سپرده گذاری

در این روش، متقاضی به بانک مراجعه می‌کند و با محاسبه میزان مانده بدهی او از طرف بانک، مبلغی حدود 110 درصد از مانده بدهی وی در بانک توسط متقاضی سپرده گذاری می شود که با این کار، ملک از رهن بانک خارج می‌گردد. دقت داشته باشید که فرد مذکور باید پس از سپرده‌گذاری به پرداخت اقساط وام خود بپردازد و تا زمانی که این اقساط به پایان نرسیده باشد، نمی‌تواند به مبلغ سپرده دست بزند. لازم به ذکر است که بانک در ازای مبلغ سپرده‌گذاری شده، به صاحب سپرده سود می‌پردازد که این سود معادل با بالاترین نرخ سود مجاز خواهد بود و شخص می‌تواند پرداخت اقساط وام خود را با همین سود انجام دهد.

  • تسویه حساب کامل

تسویه حساب کامل یکی دیگر از انواع فک رهن است. در این نوع فک رهن، در صورتی که منزل یا ملک شما وام دارد و فقط تعدادی از اقساط آن را پرداخت کرده باشید، در زمان فروش لازم است تا برای خارج شدن ملک از رهن، اقساط باقی مانده و بدهی تسویه نشده را به بانک بپردازید. متقاضی بدین منظور باید به بانک مراجعه کند و برای تسویه حساب درخواست بدهد. بانک موردنظر، میزان بدهی باقی مانده را محاسبه می‌کند و متقاضی می‌تواند با پرداخت این مبلغ به صورت کامل، سند ملک خود را از رهن خارج نماید. برای انجام این کار بهتر است به بهترین وکیل تهران مراجعه نمایید.

انواع دعوای فک رهن

دعوای فک رهن در قانون کشور به دو صورت مستقل و دعوای الزام به تنظیم سند رسمی مطرح می‌شود که در ادامه به بررسی این موارد می‌پردازیم.

  • فک رهن به صورت مستقل

در این نوع دعوای فک رهن، شخص رهن‌دهنده یکی از اموال خود را در اختیار شخص ثالث مانند بانک قرار می‌دهد. سپس به بانک تعهد می‌دهد که در مدت زمان مشخص و تعیین شده نسبت به پرداخت بدهی خود اقدام کند. در صورتی که شرخ موردنظر تمامی بدهی خود را پرداخت کند، بانک باید به تعهد خود نسبت به فک رهن از مال مورد رهن عمل نماید.

اگر شخص موردنظر نسبت به پرداخت تمامی دیون خود اقدام نکند، یک دعوای حقوقی بین وی و بانک مطرح می‌شود. فرد موردنظر می‌تواند در چنین شرایطی با طرح دادخواستی تحت عنوان الزام به فک رهن و پرداخت اجرت المثل ایام، عده فک رهن را به همراه خسارات قانونی و بر مبنای قرارداد تنظیم کند و به مرجع قضایی ارائه دهد.

  • فک رهن به روش الزام به تنظیم سند رسمی

یکی دیگر از انواع فک رهن، فک رهن به روش الزام به تنظیم سند رسمی است که معمولا در رابطه با سازندگان املاک شکل می‌گیرد. در این نوع از دعوا، سازنده ملک، پیش از فروش آن، ملک را در اختیار بانک قرار می‌دهد و وام می‌گیرد. سپس قولنامه‌ای را تنظیم می‌کند و به انتقال قولنامه به خریدار متعهد می‌شود که در مهلت زمان مندرج در قولنامه، ضمن فک رهن مال، سند رسمی را به نام خریدار تنظیم نماید.

مدارک لازم جهت ارائه الزام به فک رهن در دادگاه

از جمله مدارک لازم جهت ارائه الزام به فک رهن در دادگاه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • ارائه قرارداد رهن
  • مدارک شناسایی
  • درخواست جلب نظر کارشناسی و همچنین درخواست استعلام
  • ارائه مدارک مستند مبنی بر پرداخت دیون
  • شهادت شهود و مطلعین و سوگند در صورت لزوم
  • تحقیقات و استشهاد محلی
  • سایر دلایل و مستندات لازم

مجازات فک رهن

دادگاه صالح رسیدگی به دعوای الزام فک رهن

رسیدگی به دعوای فک رهن از نظر ذاتی برعهده دادگاه‌های عمومی حقوقی است. با این حال اگر قیمت مال مورد رهن کمتر از 20 میلیون تومان باشد، شورای حل اختلاف می‌تواند به آن رسیدگی کند و برای انجام آن صالح است. لازم به ذکر است که نوع مال را باید از نظر محلی بررسی کرد. به صورت کلی اگر مال منقول باشد، با توجه به ماده 13 قانون آیین دادرسی مدنی، دادگاه عمومی حقوقی یا شورای حل اختلاف محل وقوع قرارداد یا محل انجام تعهد صالح برای رسیدگی پرونده خواهد بود. توجه داشته باشید که در اینجا منظور از تعهد، تعهد به فک رهن است.

چرا باید خانه ای که در رهن بانک است را فک رهن کنید؟

ملکی که به عنوان وثیقه در رهن بانک است، برای معامله خریدوفروش باید از رهن بانک خارج شود. معامله خانه بدون فک رهن، طبق قانون مخالف منافع بانک است. درواقع با توجه به ماده ی ۷۹۳ قانون مدنی، بدهکار نمی تواند در مالی که وثیقه قرار داده است، تصرفی انجام دهد که با حقوق طلبکار منافات داشته باشد. مگر آنکه طلبکار به انجام این تصرفات راضی باشد؛ بنابراین زمانی که خانه در رهن بانک است، ممکن است فروش آن منافی با حقوق بانک در نظر گرفته شود و ازاین جهت شما را گرفتار کند.

نکته مهم در خصوص قانون فک رهن چیست؟

در خصوص فک رهن، نکات مهمی که باید مد نظر قرار گیرند به شرح زیر است:

اولاً، بر اساس قوانین موجود، پس از پرداخت کامل مبلغ وام و تسویه بدهی توسط وام‌گیرنده، بانک یا موسسه مالی مکلف است ظرف مدت معینی (معمولاً یک ماه) نسبت به فک رهن اقدام کند. فک رهن به معنای خاتمه و لغو رهن ملک یا اموال مربوطه است که پس از آن مالک می‌تواند نسبت به آن اموال به طور کامل و بدون هیچ گونه محدودیتی تصرف کند.

ثانیاً، در صورت امتناع بانک یا موسسه مالی از فک رهن در مهلت قانونی، وام‌گیرنده می‌تواند با مراجعه به مراجع قضایی و اداری ذی‌صلاح، به رفع این تخلف اقدام کند. در این موارد، دادگاه یا مرجع اداری مربوطه با صدور حکم، به بانک یا موسسه مالی الزام به فک رهن خواهد نمود. شما در این خصوص می توانید از بهترین وکیل حقوقی در تهران کمک بگیرید.

ثالثاً، هزینه‌های انجام فک رهن از جمله هزینه‌های ثبتی و دفتری بر عهده بانک یا موسسه مالی است و نباید به عنوان هزینه‌ای جداگانه از وام‌گیرنده مطالبه گردد. رعایت این موارد به منظور حمایت از حقوق وام‌گیرندگان ضروری است.

سخن پایانی

در این مقاله به بررسی مبحث فک رهن و راهکارهای انجام آن پرداختیم و دعاوی مربوط به آن را نیز مورد بررسی قرار دادیم. لازم به ذکر است که در فرایند فک رهن لازم است تا علاوه بر اطلاعات موجود، با وکلای حرفه ای نیز مشورت کنید تا فرآیند انجام فک رهن به درستی و طبق روال قانونی انجام شود. در این خصوص می‌توانید با کارشناسان وکیل خبره ارتباط برقرار کنید و از راهنمایی‌های مشاوران ما استفاده نمایید.

محمد عطاریان وکیل

تجربه بالای وکلای وکیل خبره باعث می‌شود تا بتوانید از دردسرهای آتی پیشگیری کنید و تا حد امکان به نتیجه دلخواه خود نزدیک شوید.وکیل سرقفلی می تواند در این زمینه به شما کمک کند.

سوالات متداول

1. مفهوم فک رهن چیست؟

مالی از حالت رهن و وثیقه خارج شود و به نوعی مال آزاد محسوب گردد.

2.فک رهن به روش الزام به تنظیم سند رسمی چیست؟

فروشنده در اینجا قولنامه‌ای را تنظیم می‌کند و به انتقال قولنامه به خریدار متعهد می‌شود که در مهلت زمان مندرج در قولنامه، ضمن فک رهن مال، سند رسمی را به نام خریدار تنظیم نماید.

3.کدام دادگاه برای رسیدگی به دعوای الزام فک رهن صالح است؟

رسیدگی به دعوای الزام به فک رهن ازنظر ذاتی در صلاحیت دادگاه های عمومی حقوقی است. البته اگر قیمت مال مورد رهن کمتر از ۲۰ میلیون تومان باشد، شورای حل اختلاف صالح برای رسیدگی است؛ اما ازنظر محلی باید به نوع مال توجه کرد.

 

administrator

4 نظر به “فک رهن چیست؟ + قوانین فک رهن”

  • سهیلا

    از کجا بدونم فک رهن شامل ملک من میشه یا نه؟

  • علیرضا

    اگر کسی که خانه ای را رهن کرده است نسبت به رعایت شرایط صاحبخانه بی توجهی کنه آیا رهن او فک رهن می شود و صاحب خانه می تواند پول او را مصادره کند؟ برای بررسی این شکایت نیاز به چه اسنادی می باشد

    • VakileKhebreh

      با سلام
      به شرایط قرارداد اجاره بستگی دارد. اگر تخلف کند مالک صرفاً می تواند قرارداد را فسخ کند و مطابق شرایط قرارداد مستاجر باید جریمه فسخ را پرداخت کند.

نظر دهید